مصاحبه كننده: خبرنگار روزنامۀ ايتاليايى پائزه سِرا سؤال: [چرا سقوط سلسلۀ پهلوى و تشكيل جمهورى اسلامى، براى خروج ايران از بحران اسف‌انگيز غير قابل اجتناب است؟] جواب: ابتداى سركار آمدنش قانونى نبوده و از هيچ نوع مشروعيتى برخوردار نيست، و اكنون هم به دليل زيرپا گذاشتن همۀ حقوق ملت و اعمال و ظلمهاى بيحسابش، به طرز بى‌سابقه‌اى، ملت او و خاندانش را تحمل نمى‌كنند، و به دليل اينكه اكثريت قريب به اتفاق مردم ايران مسلمان‌اند، لذا بديهى است با سقوط اين رژيم به چيزى جز يك نوع حكومت اسلامى راضى نمى‌شوند. ــ [چطور مى‌توان از خطر به قدرت رسيدن ارتش كه مخالفين ميانه‌روى دولت آنقدر از آن مى‌ترسند جلوگيرى كرد؟] ــ امروز ملت ايران است كه مى‌خواهد، سرنوشت خود را تعيين كند و اين ملت، دولت نظامى را تحمل نمى‌كند. گذشته از اينكه تاكنون هم حكومت شاه در محتوا چيزى جز حكومت ارتش و نظاميان نبوده است. ــ [آيا يك راه حل ملى براى رفع بحران فعلى ممكن است؟ در حالى كه امريكا و كشورهاى غربى و قبل از همه انگلستان از شاه پشتيبانى مى‌كنند و همچنين وجود ارتش كه از طرف امريكايى‌ها احاطه شده و رهبرى مى‌شود.] ــ راه حل ملى در ايران امروز، همان چيزى است كه عموم ملت در بيش از يك سال گذشته با پشتوانۀ خون خودشان به گوش همۀ دنيا از جمله امريكا و سايرين رسانده است و آن هم عبارت است از سقوط سلسلۀ پهلوى و برچيده شدن نظام شاهنشاهى و استقرار حكومت اسلامى. ــ [به شما اين را نسبت مى‌دهند كه مى‌خواهيد رژيم توحيدى اسلامى تشكيل دهيد، در حالى كه جمهوريهاى مسلمان ديگر مثل الجزيره كه توحيدى نيست و رژيمهاى اسلامى ديگرى مثل عربستان سعودى كه فئودالى است، انزجارى در غرب ايجاد نكرده‌اند. آيا مى‌توانيد مشخصات جمهورى اسلامى را كه در نظر داريد بيان كنيد كه چگونه است؟ در مورد محتواى اجتماعى، سازماندهى سياسى، خصوصاً براى احزاب، سنديكاها و مطبوعات؟] ــ امروز در جهان آن چيزى كه مقصود ما از جمهورى اسلامى است ديده نمى‌شود. هيچ يك از خصوصيات اصولى جمهورى اسلامى در حكومت عربستان سعودى ديده نمى‌شود. آيا مگر ملت ايران براى تعيين سرنوشت خويش بايد ببيند كه دولتهاى غربى چه چيزى را مى‌پسندند؟ مگر ساير دولتها در تعيين خط مشى سياسى خودشان و يا تعيين نوع حكومتشان به آراى ملت ايران مراجعه مى‌كنند؟ در جمهورى اسلامى، زمامداران مردم نمى‌توانند با سوء استفاده از مقام، ثروت‌اندوزى كنند و يا در زندگى روزانه امتيازى براى خود قائل شوند. بايد ضوابط اسلامى را در جامعه و در همۀ سطوح به‌دقت رعايت كنند و حتى پاسدار آن باشند. دقيقاً بايد به آراى عمومى در همه جا، احترام بگذارند. هيچ گونه تسلط و يا دخالت اجانب را در سرنوشت مردم، نبايد بپذيرند. مطبوعات در نشر همۀ حقايق و واقعيات آزادند. هرگونه اجتماعات و احزاب از طرف مردم در صورتى كه مصالح مردم را به خطر نيندازند آزادند و اسلام در تمامى اين شئون حد و مرز آن را تعيين كرده است. ــ [مقام بين المللى چنين جمهورى در جهان امروز، خصوصاً در مقابل مسائل بزرگ كشورهاى جهان سوم در رابطه با بحرانهاى اقتصادى ـ نفت و مواد اوليه ـ چگونه است؟] ــ به صورت يك كشور صد درصد مستقل عمل خواهد كرد و هرگز خود را بازيچۀ دست قدرتهاى استعمارگر نمى‌سازد و ما هرگز به هيچ ملتى به خاطر منافع داخلى خودمان تجاوز نمى‌كنيم و تا آنجا كه در توان ملت ما باشد بر حسب تأكيدات اسلامى مى‌كوشيم تا در رفع مشكلات ملتهاى مظلوم سهيم باشيم.